Ο ενήλικας δουλεύει, το παιδί παίζει.
Το παιχνίδι του παιδιού είναι ότι η εργασία για τον ενήλικα. Μερικές φορές το ξεχνάμε και στερούμε απ’ τα παιδιά μας το δικαίωμά τους στο παιχνίδι, ίσως γιατί κανείς δεν μας έμαθε πόσο σημαντικό και ωφέλιμο είναι για την ανάπτυξή τους!
Σωματικά, επιταχύνει την κυκλοφορία του αίματος, αυξάνει τον μεταβολισμό και ενδυναμώνει το νευρικό σύστημα. Τα μέλη του σώματος τελειοποιούνται ενώ μέσα από το παιχνίδι αυξάνεται η αντιληπτικότητα και βελτιώνεται η ευλυγισία, η ισορροπία, η ακρίβεια και η χάρη των κινήσεων.
Συναισθηματικά, αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην ψυχική υγεία του παιδιού! Προσφέρει χαρά και γέλιο, ευχαρίστηση και ικανοποίηση, «εργαλεία» χρήσιμα για την αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων. Μέσα από το παιχνίδι ξεπερνιούνται οι αναστολές του, ενισχύεται η αυτοπεποίθηση και ο σεβασμός και οξύνεται η σκέψη και η κρίση του.
Κοινωνικά, το βοηθάει να προσομοιώσει τον κόσμο των ενηλίκων ανώδυνα και στα μέτρα του. Γίνεται δημιουργικό και δραστήριο, μαθαίνει να ακολουθεί κανόνες, να διεκδικεί, να υποχωρεί, να δημιουργεί σχέσεις! Κάνει φίλους και εχθρούς, βρίσκει τρόπο να διαχειρίζεται καταστάσεις και συναισθήματα ενώ καλλιεργεί την γλωσσική του ικανότητα. Το παιχνίδι είναι το προπύλαιο των συναισθηματικών σχέσεων και των κοινωνικών επαφών που θα συνάψει στην μετέπειτα ζωή του.
Το παιχνίδι, μαζί με την επαφή με τη φύση και την ενασχόληση με τις τέχνες, συμβάλλουν καθοριστικά σε μια ολοκληρωμένη και ισορροπημένη παιδική προσωπικότητα. Γι’ αυτό και το 1989, τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώρισαν το παιχνίδι ως δικαίωμα όλων των παιδιών, υπογραμμίζοντας τον θεμελιώδη του ρόλο στην παιδική ηλικία.
Το παιχνίδι στη μοντεσσοριανή τάξη
Η σημαντικότητα του παιχνιδιού αποτελεί έναν από τους θεμέλιους λίθους της μοντεσσοριανής τάξης. Ο ελεύθερος χρόνος του παιδιού, τον οποίον αξιοποιεί παίζοντας, του προσφέρει την ευκαιρία να αφομοιώσει όλα τα (παραπάνω) οφέλη του παιχνιδιού, βιωματικά, μέσα από την πράξη και την εμπειρία.
Μέσα στη μοντεσσοριανή τάξη, η αυθόρμητη και εσωτερικά υποκινούμενη ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι καλύπτεται διαρκώς , παίρνει υπόσταση κάθε στιγμή, είναι κάθε του ενασχόληση! Το παιδί μέσα από το μοντεσσοριανό υλικό, παίζει και εργάζεται, εργάζεται και παίζει.
Σ’ αυτό βοηθούν:
- Η ελεύθερη επιλογή υλικού (παιχνιδιού)
- Η μίξη των ηλικιών
- Η σημασία του φυσικού περιβάλλοντος ως ο τρίτος δάσκαλος στη ζωή του παιδιού
- Το αδιάσπαστο τρίωρο
- Το μη κατευθυνόμενο παιχνίδι
Η απουσία του παιχνιδιού από τη ζωή του παιδιού, συνδέεται με φτωχές κινητικές δεξιότητες, χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, μειωμένη ικανότητα διαχείρισης στρεσογόνων καταστάσεων, μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκολίες στη διαχείριση κοινωνικών καταστάσεων, στη δυσκολία επίλυσης συγκρούσεων, σε χαμηλή αυτοπεποίθηση και σε παθητικότητα.