Το υλικό της μεθόδου είναι πρακτικό και στοχεύει στην κινητική, στην αισθητηριακή, στη λογικό – μαθηματική, στην κοινωνική και στη γλωσσική εκπαίδευση.
Το μοντεσσοριανό υλικό είναι σχεδιασμένο για
- να προκαλεί φυσικά το ενδιαφέρον του παιδιού
- να είναι ελκυστικό
- να ενθαρρύνει συγκεκριμένη χρήση
- να ενθαρρύνει την ανακάλυψη πέρα από τα όρια της χρήσης- προεκτάσεις του υλικού
- να συνδέει το συγκεκριμένο του υλικού με τον πραγματικό κόσμο
- να βοηθάει στην συγκέντρωση
- να προκαλεί διανοητικά και να προετοιμάζει για μελλοντικές εμπειρίες
Το κάθε υλικό υπάρχει μόνο μία φορά σε μια μοντεσσοριανή τάξη. Μέσα από το ένα και μοναδικό υλικό στην τάξη, καλλιεργεί ηθικές αξίες όπως την υπομονή στο να περιμένει το παιδί τη σειρά του, την υποχώρηση όταν δεν μπορεί να έχει αυτό που θέλει, τον σεβασμό προς τους φίλους του, μαθαίνει να συμβιώνει την ώρα του παιχνιδιού μέσα στα όρια που τα ίδια έχουν ορίσει. Μαθαίνει έννοιες όπως η συνεργασία, το μοίρασμα, η αυτοπειθαρχία, η εκτίμηση. Μέσω του ομαδικού παιχνιδιού το παιδί μαθαίνει να συνυπάρχει αρμονικά με τους άλλους και να βρίσκει τρόπους επίλυσης των διαφόρων συγκρούσεων που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Οι παρουσιάσεις του υλικού
Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν το υλικό στις λεγόμενες παρουσιάσεις. Ο παιδαγωγός προσκαλεί το παιδί για να του παρουσιάσει ένα υλικό. Παρουσιάζει το υλικό με αργές μελετημένες κινήσεις, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να γνωρίσει τη χρήση του και να εντοπίσει τα σημεία της επιτυχίας. Μετά παραχωρεί τη δραστηριότητα στο παιδί για να την εξασκήσει.
Αφού έχει γίνει η παρουσίαση του υλικού, το παιδί μπορεί να επιλέξει την δραστηριότητα που σχετίζεται με αυτό και να ασχοληθεί όση ώρα και όσο συχνά θέλει.
Όλο το μοντεσσοριανό υλικό είναι σχεδιασμένο:
- να είναι στα μέτρα του παιδιού
- με πραγματικά υλικά
- από το απλό στο σύνθετο
- να περικλείει τον έλεγχο του λάθους και να επιτρέπει την αυτό – διόρθωση, χωρίς την επέμβαση του ενήλικα
- να ενθαρρύνει την επανάληψη
Για να γίνουν πιο κατανοητές οι παραπάνω έννοιες θα χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα. Το παιδί για να φτάσει στην δραστηριότητα του σερβιρίσματος νερού από μια κανάτα σε τρία διαφορετικά δοχεία, ξεκινάει αρχικά με τη δραστηριότητα του σερβιρίσματος φακών από μια κανάτα σε τρία ίδια δοχεία.
Ο λόγος που δίνεται στο παιδί αυτή η δραστηριότητα πρώτα, είναι γιατί ενώ οι φακές προσομοιάζουν στη ροή με το νερό, μαζεύονται πολύ πιο εύκολα μέσα από το δίσκο που δουλεύει το παιδί. Έτσι το παιδί βλέπει τις φακές που χύνονται έξω και τις μαζεύει χωρίς να απογοητεύεται – έλεγχος του λάθους. Ταυτόχρονα καταλαβαίνει ότι για να πετύχει το στόχο του πρέπει να κεντράρει το στόμιο της κανάτας πάνω από το δοχείο, που αποτελεί το σημείο ενδιαφέροντος της συγκεκριμένης δραστηριότητας. Μέσα από την επανάληψη το παιδί επιτυγχάνει το στόχο του, δυναμώνει, αποκτάει αυτοπεποίθηση και συγκέντρωση.
