Τα παιδιά βιώνουν παροδικές περιόδους ευαισθησίας, (άλματα ανάπτυξης) κατά τις οποίες, ωθούμενα από εσωτερικά κίνητρα, δραστηριοποιούνται εξωτερικά για την κατάκτηση ενός στόχου.
Όταν ενεργοποιείται μια τέτοια ευαισθησία το παιδί προσελκύεται από δραστηριότητες στο περιβάλλον, που αφορούν την κατάκτηση του σκοπού της ευαισθησίας του. Για παράδειγμα, η ευαίσθητη περίοδος για μικρά αντικείμενα, κινητοποιεί εσωτερικά το παιδί να έλκεται από δραστηριότητες όπως η τοποθέτηση μικρών αντικειμένων σε ένα δοχείο με οπή, χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά το δείκτη και τον αντίχειρα στο πιάσιμό τους.
Η γνώση των ευαίσθητων περιόδων, προσφέρει ένα χρονοδιάγραμμα της φυσικής ανάπτυξης του παιδιού, που η Μοντεσσοριανή προσέγγιση καλύπτει πλήρως. Παρατηρώντας προσεχτικά το κάθε παιδί και προσφέροντας του ένα διαμορφωμένο περιβάλλον που υπηρετεί τις ανάγκες του, βοηθάει το κάθε παιδί ατομικά, να εκμεταλλευτεί τις περιόδους ευαισθησίας, να επιλέξει δραστηριότητα, να την επαναλάβει ξανά και ξανά και να επιτύχει μια βαθιά συγκέντρωση.
