Η προσέγγιση Μοντεσσόρι αναπτύχθηκε χωρίς προκαταλήψεις για να βοηθήσει το παιδί στο ταξίδι του προς την ενηλικίωση. Η Μαρία Μοντεσσόρι μέσα από την παρατήρηση παιδιών σε διάφορους πολιτισμούς και σε πολλές χώρες διαπίστωσε ότι υπάρχουν τέσσερα βασικά αναπτυξιακά επίπεδα στο ταξίδι προς την ενηλικίωση:
- της βρεφικής ηλικίας, από μηδέν έως έξι ετών – τα «παιδιά των επίπλων».
Στόχος αυτού του σταδίου ανάπτυξης είναι η προσαρμογή και η δημιουργία της προσωπικότητας.
Η Μαρία Μοντεσσόρι αναφέρει : το παιδί, στο πρώτο στάδιο της ανάπτυξής του, βάζει το στημόνι για την ύφανση, όλες δηλαδή τις επιτυχίες που έχει σημειώσει πάνω στο υλικό του περιβάλλον.
- της παιδικής ηλικίας, από έξι έως δώδεκα ετών – τα «παιδιά της γαλήνης και της αγένειας».
Στόχος αυτού του δεύτερου σταδίου ανάπτυξης είναι η απόκτηση του πολιτισμού του κόσμου.
Τα τρία χαρακτηριστικά του παιδιού αυτής της ηλικιακής περιόδου είναι : η ανάγκη που νιώθει το παιδί να ξεφύγει από τα στενά πλαίσια του οικογενειακού περιβάλλοντος, το πέρασμα του νου στην περιοχή του αφηρημένου και η γέννηση του αισθήματος της ηθικής και της δικαιοσύνης.
- της εφηβείας, από δώδεκα έως δεκαοχτώ ετών – τα «παιδιά της Γης».
Στόχος αυτού του τρίτου σταδίου, είναι η δημιουργία του κοινωνικού Εγώ – η δημιουργία του ενήλικα. Πρόκειται δηλαδή για ένα κοινωνικό νεογέννητο.
- της ηλικίας της ωριμότητας, από δεκαοχτώ έως είκοσι τεσσάρων ετών – τα «παιδιά της ερήμου» και τα «παιδιά του σύμπαντος», το δε τέταρτο αυτό στάδιο το χαρακτήρισε ως στάδιο της χαράς.
Στόχος αυτού του σταδίου είναι η δημιουργικότητα και η συνεισφορά.
Η πλήρης ανάπτυξη του ενήλικα ανθρώπου προϋποθέτει ότι οι ειδικές ανάγκες κάθε μιας από αυτές τις περιόδους, έχουν ικανοποιηθεί. Κάθε στάδιο ανάπτυξης προετοιμάζει το παιδί για το επόμενο στάδιο που ακολουθεί και είναι εντελώς διακριτό,τόσο στα σωματικά όσο και στα ψυχολογικά του χαρακτηριστικά. Εξαιτίας αυτής της διαφοροποίησής, το παιδί σε κάθε στάδιο πρέπει να αντιμετωπίζεται σχεδόν σαν μια διαφορετική ύπαρξη.
